Χίος, η μυροβόλος. Τόπος μοναδικής ομορφιάς, γεμάτος ιστορία, τέχνη και θρύλους. Χίος, το νησί του ευωδιαστού Κάμπου, που το μεσαιωνικό παρελθόν του «ανασαίνει» μέσα από τα κάστρα και τους πύργους του, μάρτυρας της μακραίωνης ιστορίας του. Με αίσθημα σεβασμού για τον πολιτισμό της και τις παραδόσεις της, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου πέρυσι για πρώτη φορά οργάνωσε στη Χίο ένα φεστιβάλ με σκοπό να ενώσει αξίες, έργα, ιστορία και καινοτόμες ιδέες μέσα από πολιτιστικά και αθλητικά δρώμενα με τη συμμετοχή διεθνών προσωπικοτήτων των γραμμάτων και των τεχνών.
Ετσι η διοργάνωση «Πολιτιστικά Δρώμενα Χίου – Μεσαιωνικό Φεστιβάλ», που αγαπήθηκε τόσο από τους επισκέπτες όσο και από τους κατοίκους του νησιού, επιστρέφει για δεύτερη χρονιά από τις 26 Αυγούστου έως και τις 22 Σεπτεμβρίου επιδιώκοντας να μας ταξιδέψει στον «πολιτισμό του αύριο με την αύρα του χθες» με οικοδέσποινα τη Σταματίνα Τσιμτσιλή.
«Η ιδέα της διοργάνωσης αυτού του φεστιβάλ ξεκίνησε από τους ίδιους τους κατοίκους των μεσαιωνικών χωριών και συγκεκριμένα των Μεστών και των Ολύμπων, οι οποίοι ζήτησαν από την Περιφέρεια να οργανώσει ένα φεστιβάλ εν είδει γιορτής ώστε να καθιερωθεί ως θεσμός προσέλκυσης επισκεπτών κάθε χρόνο στα καστροχώρια, τα οποία είναι περιώνυμα για τη μοναδική αρχιτεκτονική και την ιδιαίτερη ομορφιά τους» αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης.
Οπως εξηγεί, με αφετηρία αυτή την πρόταση προχώρησαν το 2022 στη δημιουργία του 1ου Μεσαιωνικού Φεστιβάλ, ο τίτλος του οποίου διευρύνθηκε εφέτος σε «Πολιτιστικά Δρώμενα Χίου – 2ο Μεσαιωνικό Φεστιβάλ». «Θέλαμε να τονίσουμε την ομορφιά αυτών των τόπων και την πλούσια ιστορία τους» αναφέρει. «Φυσικά ο όρος «Μεσαιωνικό Φεστιβάλ» αναφέρεται στον τόπο διεξαγωγής των εκδηλώσεων και όχι στη θεματολογία του και επιλέχθηκε γιατί η περίοδος του ύστερου Μεσαίωνα των Γενουατών έπαιξε καθοριστικό ρόλο για το νησί στην οργάνωση της καλλιέργειας της μαστίχας, των εσπεριδοειδών και του εμπορίου τους, αλλά και της ναυτιλίας, θέτοντας τις βάσεις για τη μετέπειτα ανάδειξη της Χίου σε κοσμοκράτειρα δύναμη».
Ενα πλούσιο πρόγραμμα
Το φεστιβάλ ανοίγει το Σάββατο 26 Αυγούστου με ένα αθλητικό γεγονός, τον Ημιμαραθώνιο Χίου με τη συμμετοχή αθλητών, παιδιών και για πρώτη φορά και ΑμεΑ, ενώ των αθλητικών εκδηλώσεων ηγείται η παραολυμπιονίκης της ξιφασκίας Κέλλυ Λουφάκη. «Θα έλεγα ότι το φεστιβάλ αγκαλιάζει όλη τη Χίο διαχρονικά και γεωγραφικά με μια αλληλουχία πολυποίκιλων εκδηλώσεων πολιτισμού, αθλητισμού αλλά και γαστρονομίας» αναφέρει ο Κώστας Μουτζούρης.
Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης θα είναι κι εκείνος ανάμεσα στους εκλεκτούς ομιλητές στις εκδηλώσεις του εφετινού φεστιβάλ στη Χίο.
Πράγματι οι εκδηλώσεις είναι πολλές και διαφορετικές, με τη μουσική, τα εικαστικά, τον αθλητισμό, τη γαστρονομία και το θέατρο να πρωταγωνιστούν, ενώ παράλληλα υπάρχει ένα πλούσιο πρόγραμμα ομιλιών που επικεντρώνονται στην ιστορία του νησιού. Μάλιστα, το φεστιβάλ έχει καταφέρει να συγκεντρώσει ονόματα του βεληνεκούς του καθηγητή Γλωσσολογίας Γεωργίου Μπαμπινιώτη, αλλά και του διαπρεπούς νεοελληνιστή Ρόντρικ Μπίτον. «Επιτρέψτε μου να συμπληρώσω στον κατάλογο αυτόν τα ονόματα του θεωρητικού και κριτικού τέχνης, διευθυντή του εικαστικού τμήματος του Ιδρύματος Β.&Μ. Θεοχαράκη, Τάκη Μαυρωτά, του βρετανού πρέσβη Μάθιου Λοτζ, του Μιχαήλ Μόσχου, επικεφαλής του London Hellenic Prize, του ζωγράφου, ενδυματολόγου και σκηνογράφου Γιάννη Μετζικώφ, της δρος Ιόλης Βιγγοπούλου, ερευνήτριας στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και συνεργάτιδας του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδου, της συγγραφέως και αρθρογράφου για θέματα όπερας και μουσικής Ελενας Ματθαιοπούλου, της δημοσιογράφου Μάγιας Τσόκλη, του συγγραφέα και επιχειρηματία Χρύσανθου Πανά, του Παντελή Θαλασσινού που θα μας ταξιδέψει με την υπέροχη φωνή του στις 31 Αυγούστου, αλλά και της καταξιωμένης στιχουργού Λίνας Νικαλοκοπούλου που φέρει την καλλιτεχνική επιμέλεια της μουσικής παράστασης «Στα κάστρα απάνω», η οποία παρουσιάζεται με την υπέροχη Υρώ Μανέ και τον ταλαντούχο Θοδωρή Βουτσικάκη την 1η Σεπτεμβρίου» προσθέτει ο Κώστας Μουτζούρης και συμπληρώνει: «Πιστεύουμε ότι η ίδια η Χίος, η Χίος η Αγιογεννήτωρ, η Χίος του Διαφωτισμού, του Δημοτικισμού, της Μεγάλης Γενοκτονίας, η Χίος των Εθνικών Ευεργετών προσέλκυσε και θα προσελκύει πάντα τους ανθρώπους του πνεύματος και της τέχνης. Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου κάνει απλά μια συντεταγμένη προσπάθεια να επαναφέρει στη μνήμη όλης της Ελλάδας και όχι μόνο, το μεγαλείο και τις δυνατότητες του μοναδικού αυτού νησιού».
Βραδιές στο Castelli
Ένα από τα τοπόσημα του φεστιβάλ, όπου θα φιλοξενηθούν μουσικές βραδιές αλλά και σημαντικές ομιλίες και εκδηλώσεις, όπως για παράδειγμα η ομιλία του Γεωργίου Μπαμπινιώτη, του Ρόντρικ Μπίτον, αλλά και του Μιχαήλ Μόσχου, είναι το ιστορικό Castelli στον περιώνυμο Κάμπο Χίου, το οποίο μόλις αναπαλαιώθηκε υπό την επίβλεψη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χίου. «Ως Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου ευχαριστούμε θερμά την οικογένεια Ν. Βαφειά για την ευγενική παραχώρησή του και προσκαλούμε όλους, Χιώτες και επισκέπτες, σε υπέροχες, μαγικές βραδιές στον κήπο του από τις 4 έως τις 8 Σεπτεμβρίου» τονίζει ο περιφερειάρχης Κώστας Μουτζούρης.
«Όταν πρωτοείδα το Castelli, σε έναν καλοκαιρινό περίπατο στον Κάμπο, το ερωτεύτηκα. Πάνω στον Κοκκαλά, δίπλα στο γεφύρι της Μαξιμίνας, με την εντυπωσιακή, λαξευτή τοιχοποιία του. Έχουν διαλεχτεί πωρόλιθοι, θυμιανουσικοί, κόκκινοι και κίτρινοι, που διατρέχουν οριζόντια το κτίριο» αναφέρει στο «Βήμα» η Νινέττα Βαφειά μιλώντας για την αρχιτεκτονική του. «Τα δωμάτια αντί για ταβάνια, έχουν γερμά, δηλαδή σκαφοειδή πέτρινο θόλο και υπέρκομψα παράθυρα προς το ποτάμι, όπου κάθονταν οι αρχόντισσες κεντώντας και περίμεναν τους συζύγους τους να επιστρέψουν. Τη μεγαλοπρέπεια και την ποιότητα της αρχιτεκτονικής αυτής δεν τη συναντάς αλλού στην Ελλάδα. Κυμάτια και άψογα λαξεμένοι ρόδακες! Υπέροχα μαρμάρινα στοιχεία ξεπροβάλλουν πίσω από τις φυλλωσιές. Παρά τη μεγάλη σφαγή του 1822 και τον σεισμό του 1881, ευτυχώς σώθηκαν πολλά αρχοντικά. Ηδη από τον 14ο αιώνα υπήρχαν κατοικίες και περιβόλια εσπεριδοειδών Οι περιηγητές τα ονόμαζαν Πύργους. Αργότερα επηρεάστηκαν από τους Γενουάτες, και όπως έλεγαν, ο Κάμπος έμοιαζε σαν προάστιο της Γένοβας ή της Μασσαλίας! Το 1990 ο Κάμπος κηρύχθηκε Ιστορικός Τόπος και τα 200 αρχοντικά του, μνημεία ιστορικής σημασίας. Ας απολαύσουμε λοιπόν τη μοναδική ατμόσφαιρα γαλήνης, κάτω από τη φιλόξενη φλαμουριά, ακούγοντας μόνο το γέρικο μάγγανο να «ψιθυρίζει», γυρίζοντας μονότονα και να εισπνεύσουμε την ευωδιά του λεμονοδάσους που κυματίζει καταπράσινο με τη γαλάζια παραλία στο βάθος. Καλή σας απόλαυση!».