Φέτος για πρώτη φορά εγκαινιάζεται μια νέα πολιτιστική δράση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, το SAPPHO LESVOS FESTIVAL στην γενέτειρα της «δέκατης μούσας», της Σαπφώς, στη Λέσβο.
Με αποφασιστικότητα και πρωτοπορία η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου προχωρά δυναμικά στον στόχο της για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την εδραίωση ενός θεσμού με διεθνές προφίλ στο πανέμορφο νησί της Λέσβου.
Το SAPPHO LESVOS FESTIVAL, εκτός από το να αναδείξει την εμβληματική προσωπικότητα και το έργο της Σαπφώς, φιλοδοξεί να φωτίσει τον μεγάλο πολιτισμικό πλούτο της Λέσβου από την αρχαιότητα έως σήμερα.
Παράλληλα, πρόκειται για μια πρωτοβουλία που έχει στόχο να τονίσει όλα τα μηνύματα που αφορούν στην αποδοχή και την συμπερίληψη, με εδραιωμένη την πεποίθηση ότι η Τέχνη κι ο Πολιτισμός δεν έχουν στεγανά.
Το SAPPHO LESVΟS FESTIVAL, που πραγματοποιείται φέτος για πρώτη φορά στην γενέτειρα της ποιήτριας Σαπφώ, θα λάβει χώρα 20 με 22 Ιουνίου 2024.
Αξιοποιώντας την μοναδικότητα των προορισμών της πανέμορφης Λέσβου, το SAPPHO LESVOS FESTIVAL, για τρεις συνεχόμενες ημέρες θα προάγει μηνύματα από σημαντικές προσωπικότητες των Γραμμάτων και της Τέχνης με διττό στόχο: την άρτια καλλιτεχνική διοργάνωση, που θα αλλάξει τα δεδομένα εξωστρέφειας της Λέσβου και ταυτόχρονα την πανελλήνια και διεθνή προβολή της μέσα από υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και ομιλίες από ακαδημαϊκούς με επίκεντρο την Σαπφώ και το έργο της αλλά και τα δικαιώματα των γυναικών.
Στο SAPPHO LESVOS FESTIVAL θα συμμετέχουν ομιλητές και καλλιτέχνες μεταξύ των οποίων οι καθηγήτριες Sandra Boehringer , Laurie Laufer, Ευγενία Γιακουμοπούλου, Τασούλα Καραγεωργίου και Βενετία Κάντσα αλλά και οι καλλιτέχνες: Λάκης Λαζόπουλος, Μαρκέλλα Γιαννάτου, Στεφανία Γουλιώτη , Λουκία Μιχαλοπούλου, Δημήτρης Χριστοφορίδης, Ζήσης Ρούμπος καθώς και η διεθνούς φήμης εικαστικός Julia Krahn.
Τον συντονισμό των ομιλιών θα κάνει η δημοσιογράφος Μαρία Νικόλτσιου.
Την Πέμπτη 20 Ιουνίου στο Πολιτιστικό Κέντρο Ερεσού θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με θέμα «Αφιέρωμα στη ποιήτρια Σαπφώ» με ομιλητές τους: Sandra Boehringer, καθηγήτρια Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστημίου του Στρασβούργου, με θεματική: «Ο ίλιγγος του Έρωτα. Η Σαπφώ και ο έρωτας μεταξύ γυναικών στην αρχαία Ελλάδα», Τασούλα Καραγεωργίου, συγγραφέα- μεταφράστρια ποιημάτων Σαπφούς, με θεματική: «Η Σαπφώ και το νεοελληνικό δημοτικό τραγούδι» και Laurie Laufer, καθηγήτρια στις ψυχαναλυτικές σπουδές, Université Paris Cité με θεματική: «Οι ηρωίδες του μοντερνισμού», Παναγιώτη Βερναρδάκη , Διδάκτορα του Πανεπιστήμιου Φρανκφούρτης με τίτλο «Οι προκαταλήψεις περί ομοφυλοφιλίας της Σαπφούς-μια επιστημονική προσέγγιση»
Αμέσως μετά θα ακολουθήσει ένα θεατρικό δρώμενο, στο Μουσείο Ερεσού με απαγγελία ποιημάτων της Σαπφούς από την ηθοποιό Μαρκέλλα Γιαννάτου συνοδευόμενη από τη μουσικό Σταυρούλα Σπανού (σαντούρι, πεντίρ).
Την Παρασκευή 21 Ιουνίου στο Πολιτιστικό Κέντρο Ερεσού θα πραγματοποιηθεί κοινωνική συζήτηση και ομιλίες για το δικαίωμα των γυναικών στον σεξουαλικό προσανατολισμό με ομιλητές τις: Ευγενία Γιακουμοπούλου, Επικεφαλής της Μονάδας Σεξουαλικού Προσανατολισμού και Ταυτότητας Φύλου (SOGI), Συμβούλιο της Ευρώπης, Στέλλα Μπελιά, Πρόεδρο Σωματείου «Ουράνιο Τόξο», Βενετία Κάντσα, Καθηγήτρια Ανθρωπολογίας Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Το ίδιο βράδυ στις 20:30 στο Ιερό των Μέσσων, στην Αγία Παρασκευή θα παρουσιαστεί το έργο «Σιλουέτες» με τις Στεφανία Γουλιώτη, Λουκία Μιχαλοπούλου. Πρόκειται για θεατρικό αναλόγιο γραμμένο ειδικά για το Φεστιβάλ, με κείμενα εμπνευσμένα από μυθικές προσωπικότητες της αρχαιότητας (Αντιγόνη, Φαίδρα, Κλυταιμνήστρα, Σαπφώ) με κοινό άξονα τον απόλυτο έρωτα, σαν αρρώστια και σαν προορισμό. Η μουσική και εικαστική επιμέλεια είναι του Αντρέα Μαντά.
Το Σάββατο 22 Ιουνίου, στο Κάτω Κάστρο, στη Μυτιλήνη με την δύση του ηλίου θα παρουσιαστεί ένα μοναδικό θεατρικό δρώμενο, αφού γίνει χαιρετισμός από τον ’Εφορα Αρχαιοτήτων Λέσβου Παύλο Τριανταφυλλίδη. Η διεθνώς βραβευμένη πολυσχιδής Γερμανίδα καλλιτέχνης Julia Krahn θα πραγματοποιήσει κατά τη δύση του ηλίου ένα εντυπωσιακό καλλιτεχνικό δρώμενο εμπνευσμένο από την ποιήτρια Σαπφώ και τη θάλασσα του Βορείου Αιγαίου, με τον τίτλο «Hesperus- The lost Child». Η μουσική σύνθεση είναι του Zowa, που συνέθεσε το κομμάτι ειδικά για την performance.
Στον ίδιο χώρο, αμέσως μετά ο Λάκης Λαζόπουλος παρέα με τους: Δημήτρη Χριστοφορίδη και Ζήση Ρούμπο παρουσιάζουν ένα stand-up comedy με τίτλο «Μια μάνα του χθες, του σήμερα και ένας πατέρας» αυτοσχεδιάζοντας θα μιλήσουν για την μαμά, τον μπαμπά και την οικογένεια.
HESPERUS – The Lost Child
Μία ιδιαίτερη παράσταση, με τίτλο HESPERUS – The Lost Child της διεθνούς εμβέλειας εικαστικού Julia Krahn θα παρουσιαστεί το Σάββατο 22 Ιουνίου με τη μορφή τελετουργίας στην περιοχή Σαπλιτζά στο Κάτω Κάστρο της Μυτιλήνης.
Η Julia Krahn, που έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα διαλέγει να δημιουργήσει στην Λέσβο, ένα τόπο έμπνευσης της μια που οι παραστάσεις ανά τον κόσμο θεωρούνται μοναδικές ιδιαίτερου εικαστικού ενδιαφέροντος.
Πρόκειται για ένα ξεχωριστό εικαστικό γεγονός, εμπνευσμένο από την Σαπφώ που θα λάβει χώρα στην παραλία με τη συμμετοχή του κοινού, την πιο όμορφη ώρα της ημέρας, εκεί που ο ήλιος αφήνεται στην αγκαλιά του φεγγαριού και το ηλιοβασίλεμα χαρίζει απλόχερα τα πιο όμορφά του χρώματα στον ουρανό.
Ακούγεται η θάλασσα, στη συνέχεια διακριτοί, χαμηλοί, ρυθμικοί και σχεδόν tribal ήχοι.
Μια φωνή επαναλαμβάνει λέξεις στα αρχαία ελληνικά.
Πρόκειται για αποσπάσματα της ποιήτριας Σαπφούς.
«Έσπερε, πάντα φέρων, ὄσα φαίνολις ἐσκέδασ’ Αὔως,
†φέρεις ὄιν, φέρεις αἶγα, φέρεις ἄπυ† μάτερι παῖδα.
(Σαπφώ)
Ο Έσπερος, που φέρνει πίσω όλα τα πράγματα, όσα σκόρπισε η λαμπερή Αυγή, φέρνεις πίσω τα πρόβατα, φέρνεις πίσω την κατσίκα, αλλά δεν φέρνεις πίσω την κόρη στη Μητέρα. (Σαπφώ)
Η καλλιτέχνις Julia Krahn προφέρει συνεχώς τα ίδια λόγια, σαν μάντρα, σαν χρησμό, μια προσευχή ή απλώς σαν ένα οικείο τραγούδι που δεν μπορούμε να ξεχάσουμε και που σχεδόν μας… τρελαίνει.
Λίγα λόγια για την παράσταση:
Η δημιουργός περιπλανιέται στην παραλία, αρχίζοντας να συλλέγει ό, τι της έχουν δώσει η θάλασσα, η γη: ξύλα, σπόρους, όστρακα . Γεμίζει τα πάντα στο μακρύ λευκό φόρεμα που, καθώς βαραίνει, σέρνεται πίσω της σαν μια γιγάντια ουρά. Στη συνέχεια, βήμα-βήμα επιστρέφει προς την ακτή και μπαίνει στο νερό μέχρι να χαθεί στο σκοτάδι. Για λίγο, το φόρεμά της παραμένει και επιπλέει στην επιφάνεια, αλλά στη συνέχεια, από το βάρος των αντικειμένων, που μαζεύτηκαν βυθίζεται κι αυτό».
Η καλλιτέχνις για το συγκεκριμένο δρώμενο σημειώνει : «Επέλεξα αυτά τα αποσπάσματα της Σαπφούς επειδή δεν είναι ερωτικά ποιήματα, όχι-τουλάχιστον- με την πρώτη ματιά. Τα αποσπάσματα αυτά εκφράζουν ένα διαφορετικό συναίσθημα: την απελπισία και τον θυμό. Δεν θέλω να μιλήσω για την αγάπη, αλλά για την έλλειψή της, απέναντι στον πλανήτη, τον διπλανό μας, τον εαυτό μας».
Η Julia Krahn γεννήθηκε στο Άαχεν της Γερμανίας αλλά ζει και εργάζεται στην Ιταλία και πιο συγκεκριμένα στο Μιλάνο.
Το έργο της αναζητά τη διαπερατότητα της όρασης μεταξύ της ταυτότητας του καλλιτέχνη και του παρατηρητή. Καθημερινά αντικείμενα, σύμβολα, ίχνη του παρελθόντος επαναπροσδιορίζονται μέσα από φωτογραφικές εικόνες. Ως εκ τούτου, τα έργα της χαρακτηρίζονται από μια ρευστή ασάφεια καθώς η καλλιτέχνις ενδιαφέρεται να αποκρυσταλλώσει τα θραύσματα ενός μυστικού και πραγματικού ιδιωτικού και να το μετατρέψει από υγρή σε στερεή κατάσταση, περισσότερο από απλώς να αφηγηθεί μια ιστορία ή να αναφέρει το πέρασμα του χρόνου.
Η έρευνά της αντικατοπτρίζει τις χαμένες και μη ισορροπημένες αξίες στην κοινωνία, την οικογένεια και τη θρησκεία μέχρι να στρέψει την κάμερά της σε εικόνες που θυμίζουν χριστιανικές εικόνες. Δημιουργεί, μάλιστα, εικόνες που υπογραμμίζουν την αντίθεση με τα παραδοσιακά σύμβολα και εργάζεται πάνω στις εσωτερικές συγκρούσεις σκηνοθετώντας ζεύγη αντιθέτων, κάνοντας μερικές φορές αυτοπροσωπογραφίες με την αυτόματη απελευθέρωση του κλείστρου χρησιμοποιώντας το δικό της σώμα.
Στο έργο της Krahn, σημασία δίνεται εξίσου στην εικόνα και τη μορφή σε μια σειρά έργων που αναπτύσσονται σε διαφορετικές κλίμακες και υποστηρίζουν τη δημιουργία μιας συνολικής αίσθησης που, από καιρό σε καιρό, οδηγεί τον παρατηρητή σε νέες αντιλήψεις για την εικόνα.
Στην παράσταση συμμετέχουν οι:
Curator: Zoi Kyriakakos
Μουσική δημιουργία ειδικά για την παράσταση: Zowa
Φωνή: Julia Krahn
Text/Fragment: Sappho